wtorek, 24 czerwca 2014

Propozycja recyklingu / ponownego użycia / przebudowy Elewatora Ewa w Szczecinie


Leżący nad Odrą Szczecin do końca drugiej wojny światowej był jednym ze strategicznych miast portowych Niemiec. Powstały tu liczne nowoczesne budowle związane z transportem i przemysłem morskim. Niektóre z nich przetrwały nawet dywanowe bombardowania portu w roku 1945. Ocalałe struktury zostały przejęte i rozbudowane przez polskie przedsiębiorstwa portowe. Dzisiaj, kiedy przemysł je opuszcza, struktury te czeka niszczenie lub po prostu rozbiórka. Aby temu zapobiec chcemy zwrócić uwagę mieszkańców miasta na te potężne budowle i na potencjał, który w nich drzemie i czeka na szansę wykorzystania.

Lokalizacja Elewatora Ewa, google maps
Wielki modernistyczny Elewator Ewa z lat 30-tych XX wieku nie pełni już dzisiaj (po niemal stu latach w użyciu) swojej pierwotnej funkcji. W czasie kiedy powstał był jedną z największych i najnowocześniejszych struktur tego typu w Europie. Jego geometryczna, prosta bryła zawsze wyraźnie zaznaczała się w nadodrzańskiej panoramie Szczecina. Żelbetowa masa elewatora zajmuje cypel jednej z wysp na Odrze i jest dobrze widoczna z reprezentacyjnych dla Szczecina Wałów Chrobrego.  

Elewator Ewa w latach 30-tych XX wieku, fot. archiwalne

Elewator Ewa z nabrzeżem stoczniowym, fot. Wojciech Turek
Niedawno władze miasta (w postaci Prezydenta Szczecina) wyraziły wolę budowy nowej siedziby dla Teatru Współczesnego (mieszczącego się teraz w budynkach Muzeum Narodowego) na szczecińskiej Łasztowni (jedna z głównych wysp na Odrze). Pojawiły się pytania czy powinniśmy wznosić nowy budynek? Czemu nie zaadaptować istniejącego Elewatora Ewa na nową, znamienitą siedzibę Teatru Współczesnego w Szczecinie?  Struktura, która może budzić zachwyt już tam jest, dodatkowo ma przemysłową i związaną z morzem historię. Elewator jest natychmiastowym super-silnym, charakterystycznym znakiem miasta. Z łatwością mógłby stać się tak rozpoznawalny jak Tate Modern w Londynie czy Filharmonia Elba w Hamburgu - najbardziej znane przykłady transformacji budynków przemysłowych w siedziby instytucji kultury.
 
Elewator Ewa jako siedziba Teatru Współczesnego w Szczecinie, S.LAB architektura / Tomasz Sachanowicz
Projekt ma na celu przypomnienie mieszkańcom oraz władzom miasta o wartościowych pozostałościach przemysłowej przeszłości miasta w formie wielkich budynków (następny przykład to opuszczona już od dawna i niszczejąca Stara Olejarnia przy ul. Dębogórskiej), oraz pokazanie publiczności czym te budowle mogły by się stać. Celem jest danie impulsu do odkrycia na nowo opuszczonych i czasami zapomnianych struktur, jako potencjalnych nowych części miejskiego życia. (Dobrymi krokami w tym kierunku są oddane w ostatnich latach TRAFO Stacja Sztuki w starej transformatorowi projektu Studio A4 oraz Muzeum Techniki i Komunikacji w opuszczonej zajezdni tramwajowej, projektu biura Redan.) Poprzemysłowe dziedzictwo jest istotne dla charakteru i tożsamości Szczecina. Chcemy odkryć i pokazać istniejący tu potencjał, którego nie można przegapić ale należy się nim zająć i chronić go.    

Tomasz Sachanowicz

Elewator Ewa jako siedziba Teatru Współczesnego w Szczecinie, S.LAB architektura / Tomasz Sachanowicz


informacje o projekcie:
lokalizacja: Półwysep Ewa, Szczecin, Polska
architekt: S.LAB architektura / Tomasz Sachanowicz
status: propozycja

www.slabpracownia.pl