Architektura w Szczecinie: Kościół Królowej Korony Polskiej / Świętej Rodziny w Szczecinie

Kościół pw. Królowej Korony Polskiej / parafia Świętej Rodziny w Szczecinie /
pierwotnie: Kreuzkirche, Werderstraße 27-28.

ul. Królowej Korony Polskiej 28, Szczecin

architekt: Adolf Thesmacher (1880-1948)

inwestor: Związek Kościelny św. Jakuba

projekt: 1928, prace budowlane: 23 VI 1929 (położenie kamienia węgielnego) - 29 IX 1931
konstrukcja: żelbetowa z okładziną z cegły klinkierowej

obiekt wpisany do rejestru zabytków pod nr 367 z dnia 12 września 2008

zdjęcia (z wyjątkiem archiwalnych): T. Sachanowicz

źródło zdjęć archiwalnych: sedina.pl

źródło informacji: www.swrodzina.eparafia.pl

WIRTUALNA WIZYTA: http://www.swrodzina.eparafia.pl/wirtualna-podroz/

ZOBACZ TEŻ: Christus König Kirche / Kościół Chrystusa Króla w Szczecinie

Kościół Świętej Rodziny w Szczecinie, fot. TS

Najbardziej kultowy kościół w Szczecinie. Modernistyczna, klasycznie prosta, syntetyczna bryła o wąskich pionowych oknach z powtarzającym się motywem charakterystycznego łuku mistrzowsko łączy ciężkość świątyń romańskich z lekkością i wertykalizmem gotyku. Do katedr gotyckich nawiązuje też rozeta w środku fasady frontowej. Budynek ma prawie sto lat a dzięki surowym, kubicznym formom nawiązującym do architektury przemysłowej nadal wygląda nowocześnie i świeżo. Awangardowa w latach 30-tych konstrukcja - wyeksponowane w środku żelbetowe przęsła z tym samym charakterystycznym łukiem, który występuje na elewacjach pomalowane na biało - obłożona jest od zewnątrz nadającą budynkowi ascetyczny wyraz cegłą klinkierową uzupełnioną miedzianymi obróbkami blacharskimi.

Obiekt ma 34 m długości, 18,5 m szerokości, wieża jest wysoka na 21 m. Wnętrze kościoła jednonawowe. Wraz ze świątynią wybudowano salę teatralną, która dziś pełni rolę dodatkowej kaplicy (długość – 30 m, szerokość – 12 m). Ogółem kościół może pomieścić do 2000 osób.

R.Dawidowski, R. Długopolski i A.M. Szymski w książce Architektura modernistyczna lat 1928-1940 na obszarze Pomorza Zachodniego podają ten obiekt jako klasyczny przykład modernizmu. Jako cechy charakterystyczne kościoła wymieniają: surowe kubiczne bryły nawiązujące do architektury przemysłowej, wąskie pionowe (...) okna i oryginalnie rozwiązane wejścia główne (...) Strefa wejścia dzięki zastosowaniu wysokich, smukłych arkad nabierała monumentalności. oraz prezbiterium doświetlone bocznymi oknami wystającej ponad dach masywnej latarni.

Warto przypomnieć, że w czasach kiedy powstawał ten kościół (lata 20-te i 30-te XX wieku) w Niemczech wykształciła się grupa młodych architektów należących później do absolutnej i ścisłej światowej awangardy. Wyznawane przez nich idee zrewolucjonizowały sztukę budowania i dały podwaliny pod późniejszy styl międzynarodowy i pod to wszystko, co często do dziś nazywamy nowoczesnym. Szwajcar Le Corbusier, nazywany papieżem modernizmu uczył się zawodu w berlińskim biurze projektowym Petera Behrensa, gdzie spotkał Waltera Gropiusa i Ludwiga Miesa van der Rohe. Innymi słowy modernizm ukształtowano w Niemczech a po dojściu Hitlera do władzy został (z przymusu) wyeksportowany za ocean, żeby tam stać się obowiązującym językiem powojennej nowoczesności architektonicznej. Te nowe idee łatwo docierały oczywiście do Szczecina, który przed wojną był niemal przedmieściem Berlina i gdzie inspirowały nowe formy w projektach lokalnych architektów takich jak Adolf Thesmacher czy Otto Brandt.
Jeżeli kościół dzisiaj jeszcze wygląda na nowoczesny jakie wrażenie musiał robić 80 lat temu na ludziach znających tylko tradycyjne style budowania?

Kościół Św. Rodziny w Szczecinie ma cechy wspólne z kościołem św. Józefa w Zabrzu z roku 1931, projektu prof. arch. Dominikusa Böhma z Kolonii oraz z kościołem św. Antoniego w Pile z 1930 roku projektu arch. Hansa Herkommera (architekta ze Stuttgartu). Podobieństwa do budynku Thesmachera miał też zbudowany w latach 30-tych na Łasztowni w Szczecinie, nieistniejący już kościół Chrystusa Króla projektu architektów Brandta i Martensa.