Yona Friedman - LaVille Spatiale (1960)

Yona Friedman, Paryż, 1975, źródło: http://www.robert-doisneau.com

Architekt francuski Yona Friedman (urodzony w roku 1923 na Węgrzech) oparł swoją koncepcję  Ville Spatiale (Miasto Przestrzenne) na dwóch podstawowych przesłankach:

1. Architektura powinna zapewnić tylko ramę, w której mieszkańcy mogli by zbudować swoje domy według własnych potrzeb i pomysłów, wolni od paternalizmu mistrza budowlanego. (architekta)

2. Przekonanie, że postępująca automatyzacja produkcji i zwiększająca się ilość czasu wolnego doprowadzi do fundamentalnych zmian społecznych. Struktura miasta tradycyjnego nie jest przystosowana do nowych potrzeb społeczeństwa. Proponował mobilne, tymczasowe i lekkie struktury zamiast sztywnych, nieelastycznych i drogich środków architektury tradycyjnej.   

W związku z powyższym Ville Spatiale wznosi się ponad ziemią na smukłych podporach, jest niezależną strukturą zawieszoną nad starymi miastami i krajobrazem.

Tak Friedman definiuje funkcję przestrzennej ramy w swoim manifeście La Ville Spatiale z roku 1960:

Kluczowym dla Miasta Przestrzennego jest ‘przestrzenna infrastruktura’: wielopiętrowy ruszt przestrzenny podpierany przez słupy o szerokim rozstawie […]. Ta infrastruktura jest stałym elementem miasta. Elementy mobilne to ściany, powierzchnie podłóg i ściany działowe umożliwiające wydzielenie przestrzeni indywidualnej – mogą one być nazwane ‘wypełnieniem’ infrastruktury. Wszystkie elementy mające bezpośredni kontakt z użytkownikami (widoczne, dotykalne itd.) są ruchome, w przeciwieństwie do infrastruktury, która jest zbiorowego użytku i pozostaje niezmienna. (1)

Jego miasta przyszłości są pokazane jako wielopoziomowe, przestrzenne megastruktury.  Zawieszone nad Paryżem budynki tworzą struktury przywodzące na myśl krystaliczne sieci. Na poziomie gruntu zostały stare, tradycyjne budynki (być może zabytki) reszta miasta rozwinęła się nad tym, co na zbyt zatłoczonej już ziemi. 

Ostatnio do utopijnych wizji Friedmana odwołała się kinematografia w postaci scenografii futurystycznych miast w filmie 'Pamięć absolutna' (2012).  

Wizja miasta przyszłości z filmu 'Pamięć absolutna'

(1) Yona Friedman, Architecture Mobile, 1960.

źródło:

http://www.megastructure-reloaded.org/yona-friedman/